Laat u een nieuwe brandweerlift in een nieuw of bestaand gebouw plaatsen? Dan moet het gebouw daar ook geschikt voor zijn. Advies van Liftinstituut: laat de lift tijdens de nieuwbouwkeuring echt als brandweerlift keuren. Dan checken we meteen de specifieke voorzieningen die van een lift een brandweerlift maken. Wie vooraf een indicatie wil of het gebouw ook bouwtechnisch aan de voorwaarden voldoet, kan nu de Brandweerlift-checklist van Liftinstituut aanvragen. Productmanager inspecties Marc Jeuken zet in dit artikel alle normen, wetenswaardigheden en tips uiteen.
Bouwkundige eisen
Bij een nieuw gebouw moet er, als er een gebruiksgebied op 20 meter of hoger is, een brandweerlift zijn. Bij een gebruiksgebied boven de 70 meter moeten dat er zelfs minimaal twee zijn. Daarbij geldt ook dat het gebouw zelf geschikt moet zijn voor een brandweerlift. Als zo’n lift nodig is, gelden er namelijk extra bouwkundige eisen. Die bouwkundige eisen komen uit het Besluit Bouwwerken en Leefomgeving (BBL) en uit de liftnorm NEN-EN 81-72 (norm voor brandweerliften).
Als de nieuwe lift in een bestaand gebouw wordt geplaatst, zijn meestal de bouwkundige eisen uit het vorige Bouwbesluit van toepassing. De nieuwe lift kan alleen een brandweerlift zijn volgens de NEN-EN81-72 als de bouwkundige omgeving voldoet aan de beschrijving in de scope van deze norm. Het is immers een nieuwe lift. De bestaande bouwkundige omgeving matcht vaak niet met de bouwkundige inrichting in de scope van de NEN-EN 81-72.
Controle van bouwkundige aspecten
Bij de oplevering van een nieuwe lift verklaart de installateur in de conformiteitsverklaring dat de lift lifttechnisch voldoet aan de eisen voor de brandweerlift. Dat zijn aspecten van de lift zelf; er wordt niet gekeken naar de omgeving van de lift. Een nieuwe lift moet altijd worden gekeurd, maar het is niet verplicht om de lift bij nieuwbouw te keuren als brandweerlift. Als de lift niet gekeurd wordt als brandweerlift, dan kijken de keurende instanties bij de nieuwbouwkeuring niet naar de brandweerliftaspecten.
Wie beoordeelt dan of de voorgeschreven bouwkundige inrichting is zoals het hoort? Dat is formeel een taak voor de gemeente. Zij beoordeelt de aanvraag voor een omgevingsvergunning voor het bouwen van een gebouw. Ook hoort zij te controleren of aan de bouwkundige voorwaarden rondom de brandweerlift voldaan is – niet alleen op tekening, maar ook in de uitvoering.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft naar aanleiding van de flatbrand in Arnhem geconstateerd dat er gebrek aan toezicht is op de brandveiligheid. Er is een beperkt overheidstoezicht. Dat is al zo bij bestaande bouw, maar hoe zit het dan bij nieuwbouw?
Verder kijken dan het functioneren van de lift
Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) geeft in een onderzoek aan dat onderhoud aan brandweerliften gefragmenteerd wordt uitgevoerd. Voor de juiste werking van de brandweerlift bij een brand moet niet alleen de lift goed functioneren, ook de voeding van de brandweerlift en de brandwerendheid van het voorportaal voor de lift zijn van belang.
Dit geldt zeker bij de hogere gebouwen.
Bij het onderhoud aan de brandweerlift worden de voeding en de brandwerendheid van het voorportaal in de praktijk niet altijd beoordeeld. De experts risicobeheersing geven aan dat de betrokkenheid van de brandweer en eindgebruikers bij het ontwerp van woongebouwen vaak beperkt is. In de praktijk ziet Liftinstituut dat bij een nieuwe brandweerlift niet altijd aan alle bouwkundige voorwaarden voldaan is. Dat sluit aan bij de vaststellingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en het NIPV.
Wat er soms bouwkundig misgaat
Afwijkingen die Liftinstituut ziet, zijn:
- Appartementen die uitkomen in het brandvrije voorportaal.
- Water van sprinklers dat naar de lift stroomt. Er is geen watermanagement om dat te voorkomen. Gevolg: de lift gaat stuk.
- Er zit een sprinkler recht voor de toegang van een brandweerlift. Deze lift is niet ontworpen voor dergelijke hoeveelheden water en gaat stuk. Niet meer te gebruiken.
- Er is geen brandvrij voorportaal voor de lift. Rook en vuur van de verdieping kunnen onbelemmerd bij de lift komen.
Hierdoor heeft de brandweerlift niet de veilige functie die hij zou moeten hebben.
Belangrijk: controleer de bouwkundige omgeving
Liftinstituut heeft een checklist gemaakt met daarop de bouwkundige voorwaarden vanuit het Besluit Bouwwerken en Leefomgeving en die in de scope van de brandweerliftnorm NEN-EN 81-72 zijn voorgeschreven. U kunt deze checklist gebruiken om een indicatie te hebben of aan de bouwkundige voorwaarden is voldaan. U kunt ook uw installateur of bouwonderneming vragen deze checklist in te vullen.
Doe de check in een vroegtijdig stadium. Als het gebouw opgeleverd is, dan is het oplossen van bouwkundige afwijkingen meestal moeilijk en kostbaar.
Ga voor zekerheid!
Spreek met de installateur af dat de lift als brandweerlift wordt gekeurd en laat de bouwkundige omgeving beoordelen. De Liftinstituut-checklist kan daarbij een hulpmiddel zijn.
- Vraag nu een nieuwbouwkeuring aan.
- Vraag hieronder de ‘checklist bouwkundige omgeving bij brandweerliften’ aan .