Een inbraak heeft veel impact. Er is daarom steeds meer aandacht om inbraken te voorkomen. De eisen gekoppeld aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) zijn voor velen een goede richtlijn. En terecht. Toch is er één inbraakpreventieprobleem dat daar te weinig aandacht krijgt. De lift. Tenminste, als die uitkomt in een privé-vertrek of penthouse op de bovenste etage.
Een inbraak levert niet alleen materiële schade op, maar ook psychische schade. Het feit dat een onbekende in uw woning is geweest en uw spullen heeft doorzocht, geeft een onveilig gevoel. In een woning met een PKVW-certificaat is de kans op een inbraak 90% kleiner dan bij woningen zonder dit certificaat. Verder nemen andere vormen van criminaliteit, zoals overlast, vernieling en vandalisme, af in een ‘PKVW- wijk’. Zo’n veilige wijk is voor veel bewoners een geruststellende gedachte, zo meldt de site www.politiekeurmerk.nl, waarop veel informatie over inbraakpreventie te vinden is. Het keurmerk richt zich op de gelegenheidsinbreker. Dat is, bijvoorbeeld, een junk die met een schroevendraaier op zak langs woningen loopt en kijkt waar een slot eenvoudig opengebroken kan worden. Of een straatcrimineel, die snel een tv of laptop uit de woonkamer wil weghalen.
Sleutelschakelaar lift naar penthouse mist PKVW-sterren
Natuurlijk kunt u zich afvragen of een gelegenheidsinbreker de weg naar een penthouse in een appartementengebouw zal zoeken. Ook kunt u zich afvragen of hij wel in de gelegenheid is de lift te bereiken. Toch treffen inspecteurs van Liftinstituut wel eens slapende junks aan in de liftmachinekamer of in de technische ruimte ervóór. Dus zeg nooit ‘nooit’. Het is nog steeds in veel gevallen een feit dat een ongewenste bezoeker samen met iemand anders door de voordeur van een appartementengebouw naar binnen kan glippen. De kans bestaat dat hij dan relatief eenvoudig een penthouse, als dat direct aan de lift grenst, bereikt. Als de ongewenste bezoeker namelijk in de lift komt die het appartementengebouw ontsluit, dan kan hij daarmee de hal voor de voordeur van de afzonderlijke woningen bereiken. Die zijn vaak netjes beveiligd met een slot met de nodige sterren van het PKVW. De sleuteldrukknop naar het penthouse op de bovenste etage heeft die sterren echter niet. Als hij iets kan bedenken om die onklaar te maken, dan loopt hij, op de bovenste verdieping aangekomen, zo naar binnen.
Liever geen lift die in penthouse uitkomt
Hans Peutz, productmanager nieuwbouw bij ThyssenKrupp liften, geeft aan dat de toegang tot een penthouse direct vanuit de lift, naast inbraakgevoeligheid, ook andere nadelen heeft. Met name bij machinekamerloze liften. “Allereerst vanwege de veiligheidsrisico’s voor de monteur. Raakt hij opgesloten in de schachtkop, dan blijkt in de praktijk dat de vluchtroute of hulpverleningsroute door een privé-vertrek geblokkeerd kan zijn door latere aanpassingen in de woning. Daarnaast kan de lift in de woning tocht en geluidsoverlast teweegbrengen. Over het algemeen weet een bewoner niet wat de architect via een dergelijke liftsituering over hem afroept.’’
Eisen politiekeurmerk veilig wonen aan de lift
De PKVW-checklist die bij inspecties van nieuwe woongebouwen gebruikt wordt, meldt de volgende controlepunten ten aanzien van de lift:
- een spiegel tegen de achter- of zijwand;
- een communicatie- en alarmeringsvoorziening;
- een verlichting van 50 Lux;
- een toegangsbeperking tot de garage of berging;
- een ruit in de liftdeur van de garage of berging.
De eisen met betrekking tot inbraakpreventie aan het oproepsysteem naar het penthouse ontbreken in dit lijstje. “Maar dat is ook logisch’’, vindt Hans Schelvis, adviseur servicebureau bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) uit Utrecht. Hij geeft aan dat we het over een uitzondering hebben als we praten over een lift die direct in een privé-vertrek uitkomt. “Dat is ook de reden dat de sleutelschakelaar in de lift niet op onze checklist voor-komt. Maar we keuren het wel af als we zo’n schakelaar aantreffen, want deze voldoet niet aan de vanuit het PKVW vereiste weerstandsklasse 2, daar deze veelal te manipuleren is.’’ Tevens wijst hij erop dat de beoordelingspunten uit de PKVW-checklist voor nieuwe wonin-gen over meer gaan dan alleen een veilige toegang. “Het keurmerk beoordeelt sociale veilig-heid en dat is meer dan alleen veilig hang- en sluitwerk. Juist dát vind je terug in de check-list.’’
Bouwbesluit leidend
Eveneens geeft Schelvis aan dat, waar het om inbraakpreventie gaat, het Bouwbesluit leidend is. “Dit besluit meldt in artikel 2.215 dat alle bereikbare gevelelementen inbraakwerend moeten zijn.” Wettelijk gezien mag bij nieuwbouw niet zonder meer een lift rechtstreeks in de woning uitkomen. Bouwbedrijven dienen hier bij het ontwikkelen van nieuwe woongebouwen meer aandacht aan te geven. Liftinstituut adviseert Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) om in voorkomende gevallen zélf aanvullende preventieve maatregelen te nemen. Vooral waar het de eerdergenoemde sleutelschakelaar betreft.
Veiligheidseisen aan penthouselift
“De liftnormen EN 81-1 en EN 81-2 zeggen niets over inbraakpreventie’’, vertelt Willem Kasteleijn, productmanager liften bij Liftinstituut. “Liftinstituut keurt alleen op basis van deze normen en mag daarom geen opmerkingen over inbraakpreventie maken. Dit om niet in het vaarwater te komen van de erkende PKVW-inspecteur. De normen zeggen wel dat een lift niet in een privé-vertrek mag uitkomen. Dus ook niet in een penthouse. Althans niet zonder meer. Dit mag alleen als er bijzondere voorzieningen getroffen zijn, waardoor de liftmachinekamer te allen tijde bereikbaar is om in geval van calamiteiten de noodzakelijke bevrijdingsacties te kunnen ondernemen. Zoals een opsluiting in de lift. Dus ook als de bewoners van de betreffende penthouse niet thuis zijn. Hiertoe zijn dan, op basis van een zogenaamd sleutelplan, veelal sleutels van de privé-vertrekken in een voor hulpverleners bereikbare kluis opgeborgen. Dit aspect wordt wél tijdens onze keuring meegenomen.”
Sleutelplan niet altijd toereikend
Een sleutelplan voorziet in een set sleutels voor de liftmonteur en een set sleutels in een speciale kluis bij de toegang naar het gebouw. Hiermee kan een hulpverlener zich toegang tot een gebouw, lift en liftmachinekamer verschaffen en een opgesloten monteur kan zo naar buiten. “Een sleutelplan is niet altijd toereikend”, volgens Hans Peutz. “Wat als een eigenaar in een penthouse een extra hal voor de lift maakt of sloten vervangt en dat niet doorgeeft? Hulpverleners komen dan voor gesloten deuren te staan. Ook kan de monteur in het geval van calamiteiten vastlopen in de woning omdat hij niet over de juiste sleutels beschikt. “Een goede oplossing is volgens hem om extra deuren of luiken in het trappenhuis aan te brengen waarmee, bij calamiteiten, de liftkooi bereikt kan worden zonder dat een privé-ruimte betreden moet worden. “Daarbij moet de liftschacht dan wel grenzen aan een trappenhuis in de woning.” Chris Manniën, actief bij ‘De Liftadviseur’, vertelt dat hij tijdens zijn advieswerk hier speciaal op let: “Pas nog kreeg ik een ontwerp onder ogen van een gebouw met een hydraulische lift waarbij het niet mogelijk was om een opgesloten monteur op het dak van de liftmachinekamer te bevrijden.”
Conclusie
Een lift die direct in een penthouse uitkomt, heeft nadelen die goed onderkend en ondervangen moeten worden. Beter is om de lift uit te laten komen op een ruime hal, die ook vanuit een trappenhuis bereikbaar is voor hulpverleners. Van daaruit is dan de toegang naar de machineruimte mogelijk. En in deze hal bevindt zich ook de goed beveiligde voordeur naar de woning.
Meer info vindt u op www.liftinstituut.nl, www.politiekeurmerk.nl en www.hetccv.nl.