Naar aanleiding van ongevallen door beknelling tussen de roltraptrede en balustradesokkel is enige tijd geleden discussie ontstaan. De discussie ontstond in de Europese normcommissie van Roltrappen die het aantal ongevallen wil verminderen. ‘Sokkelborstels’ blijken een mogelijke oplossing.
Met name in Engeland bleken goede ervaringen te zijn opgedaan met het aanbrengen van deze sokkelborstels. Deze worden gemonteerd op de balustradesokkel, vlak boven de raaklijn van de tredeneuzen (zie de foto), en zouden ervoor zorgen dat de voeten van de roltrap-gebruiker op veilige afstand van de sokkelbeplating worden gehouden.
Deze goede ervaringen hebben uiteindelijk geleid tot een voorstel van de eerdergenoemde normcommissie om de sokkelborstels als aanvullende veiligheidsvoorziening op nieuwe roltrappen voor te schrijven in de norm EN 115 ‘veiligheidsvoorschriften voor het aanbrengen van roltrappen en rolpaden’. Dit voorstel is door de Europese lidstaten met grote meerderheid van stemmen (alleen Nederland stemde tegen, waarover later meer) aangenomen en leidde tot het amendement EN 115 A2: 2004. Dit amendement moet gezien worden als een aanvullingsblad op de huidige norm EN 115.
NIET VERPLICHT
Veelvuldig wordt de vraag gesteld: “Is het nu verplicht om de sokkelborstels op roltrappen aan te brengen?” Het antwoord is: “Nee, dit is niet verplicht.” De sokkelborstels zijn een extra voorziening – naast de reeds in EN 115 beschreven maatregelen – om beknelling tussen trede en sokkel te voorkomen. Een fabrikant mag echter iedere doeltreffende oplossing kiezen om het risico op beknelling af te dekken. Dat hoeft dus niet per definitie de sokkelborstel te zijn. Als de uiteindelijke oplossing maar leidt tot het veiligheidsniveau zoals de EN 115/A2 nu voorschrijft, door middel van alle beschreven maatregelen tegen beknelling tussen treden en balustradesokkel, inclusief de sokkelborstels.
DE VISIE VAN LIFTINSTITUUT
Waarom stemde Nederland (oftewel Liftinstituut) nu tegen het amendement? Het antwoord op deze vraag is vrij gecompliceerd. De sokkelborstels hebben in Engeland bij stokoude roltrappen met nog houten treden met levensgrote spleten tussen treden en sokkel hun nut bewezen. Wij waren er van overtuigd – en dit wordt onderschreven door de ongevalhistorie in Nederland dat de uitvoering volgens de huidige EN 115 ruim voldoende veiligheid biedt tegen beknelling. Zo is in de EN 115: 1998 al voorgeschreven dat de sokkelbeplating bijzonder bestendig moet zijn tegen uitbuigen, dat de sokkelbeplating (blijvend) glad en vlak moet zijn en dat de spleet tussen trede en sokkel maximaal 4 mm mag bedragen. Roltrappen die zodanig zijn uitgevoerd, hebben in Nederland (voorzover ons bekend) niet geleid tot een ongeval als gevolg van beknelling tussen treden en balustradesokkel. Omdat ons het nut van de sokkelborstels niet kon worden aangetoond bij nieuwe roltrappen stemden wij negatief. Ook het door deze borstels ontstaan van extra knelgevaar was een reden voor het tegenstemmen. Waarbij wij nogmaals benadrukken dat de borstels hun nut uitdrukkelijk wél bewezen hebben bij oude trappen met grote spleten tussen treden en balustradesokkel. Helaas is de EN 115/A2 nou net niet dáárvoor bedoeld…
Wilt u meer weten over de EN 115/A2? Deze is verkrijgbaar bij het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN). Zie ook: www.nen.nl.